1 semestr
Akcja liczenia zwierząt
Już po raz trzeci mieliśmy możliwość wzięcia udział w akcji liczenia dzikich zwierząt, organizowanej w Polsce przez Nadleśnictwa. Prawie czterdziestka Uczniów skorzystała z zaproszenia zaprzyjaźnionego Nadleśnictwa Rajgród, część już po raz drugi – widać trudy chodzenia po lesie, w regularnym szyku złożonym z ponad setki osób, dają sporo frajdy. Choć tym razem pogoda nie do końca dopisała, to gorąca herbata, smaczne kanapki i bułki drożdżowe serwowane przez Leśników pozwoliły nam wykonać w całości zaplanowaną pracę i dotrwać do ogniska i ciepłego posiłku.
Lasy Kotliny Biebrzańskiej okazały się nadzwyczaj „hojne”, doliczyliśmy się wielu saren i łosi, policzyć dał się także jeden lis a nawet dziki. Ci którzy zdecydowali się na bardziej wnikliwe obserwacje i nie poprzestali na liczeniu ssaków, mogli poznać budowę mszaków czy zastanowić się nad rodzajem plechy porostów, licznie spotykanych na korze mijanych drzew. Jedna osoba miała więcej szczęścia – wróciła do domu zasobniejsza w piękny owocnik borowika (zbudowany, jak przecież wszyscy wiemy, ze smacznej plektenchymy), którego „jadalność” dla pewności została potwierdzona przez komisję złożoną z kilku Leśników.
Na zakończenie miłego dnia czekało nas oficjalne podsumowanie pracy, oraz losowanie nagród – książek tematyką związanych z lasami i obszarem doliny Biebrzy. Potem już tylko powrót do domów by z książką i kubkiem gorącego kakao, zawinięci w ciepłe koce, móc myśleć o zapowiedzianych na przyszły tygodzień sprawdzianach z biologii.
Norbert Duda
Anatomia kręgowców
Kolejne spotkania z cyklu zajęć z anatomią praktyczną, tym razem już w zmniejszonej grupie (druga część grupy pozna budowę nerki tydzień później), więc dużo wygodniej. Dziś na stoliku preparacyjnym nerka – naważniejszy narząd układu wydalniczego. Z racji funkcji pełnionej w organizmie dziś problemem będzie nie tylko materia, która nie jest wcale tak łatwa do wypreparowania, ale także „niezwykłe” wrażenia zapachowe.
Na początek budowa samego narządu, bardzo łatwo dostrzegalne: kora nerki i jej rdzeń; porozdzielane słupami piramidki nerkowe i zbierające spływający z nich mocz kielichy nerkowe prowadzące do moczowodu. Potem poznajemy strukturę i funkcjonowanie podstawowej jednostki strukturalnej – nefronu. Wrażenie robi ilość moczu pierwotnego jaki co dzień tam powstaje – mało kto spodziewa się, że to aż 180 litrów. I to dzięki parze nerek które dziś oglądamy ilość ta zostaje zredukowana do około 1,5 litra usuwanego poza organizm.
Norbert Duda
Wykład „Od fenotypu do zespołu genetycznego, spojrzenie dysmorfologa i genetyka klinicznego”.
Uczniowie szczególnie zainteresowani problemami genetycznymi mieli okazję skorzystać z bogatych doświadczeń pani dr n.med. Anny Jakubiuk-Tomaszuk. To nie tylko okazja do poszerzenia wiedzy szkolnej ale również sposobność, żeby poznać specyfikę pracy lekarza o tak ciekawej specjalizacji.
Norbert Duda
2 semestr
Warsztaty „Anatomia człowieka”
Już drugi raz w Naszej Szkole mieliśmy okazję gościć studentów Wydziału Lekarskiego UMB, którzy poprowadzili cykl warsztatów poświęcony budowie układu szkieletowego człowieka.
Uczniowie, którzy swoją przyszłość wiążą z kierunkami medycznymi, mieli okazję do poznania szczegółów budowy różnych kości. Ale ważniejsze, że mieli okazję poznać sposób uczenia w trybie akademickim, kiedy to trzeba przyjść na zajęcia przygotowanym z zakresu omawianego na tych właśnie ćwiczeniach.
Jak się okazało, tajemnice naszego kośćca nie są wcale trudne do opanowania (czasem w zapamiętaniu szczegółów np. budowy dłoni pomaga wierszyk czy piosenka), a kolokwium wcale nie musi być niemiłym podsumowaniem etapu nauki.
Norbert Duda
Warsztaty „Tajemnice DNA”
W ramach współpracy z Instytutem Biologii UwB, uczniowie klas 2 LO mieli sposobność wziąć udział w warsztatach organizowanych w laboratoriach Wydziału Biologiczno-Chemicznego. Podzieleni na grupy najpierw zajęli się cięciem nici DNA za pomocą enzymów restrykcyjnych na mniejsze odcinki. Następnie przy pomocy kolejnej techniki inżynierii genetycznej – elektroforezy DNA, stworzyli profile genetyczne różnych osobników gryzoni z gatunku nornika. Potem w laboratorium genetyki poznali „celebrytkę” wśród organizmów modelowych – Drosophillę melanogaster (częściej znaną pod pseudonimem „muszka owocówka”). Czy uwierzysz drogi Czytelniku, że to zwierzę tak często „uprzykrzające” nam życie w okresie letnim pozwoliło poznać wiele reguł rządzących mechanizmami dziedziczenia? Że determinacja płci odbywa się u niej na takiej samej zasadzie jak u ludzi? Albo że geny determinujące bieguny głowowy i odwłokowy tego owada to praktycznie te same geny które determinują rozwój naszych kciuków po „właściwej” stronie dłoni? A na deser dowiedzieliśmy się, że istnieje całkiem poczytne czasopismo poświęcone tylko i wyłącznie badaniu tego jednego gatunku.
Norbert Duda
Festiwal Nauki z UMB
Uczniowie klasy 1i mieli okazję poznać ofertę studiów proponowanych przez Uniwersytet Medyczny w Białymstoku na zajęciach przygotowanych w ramach Festiwalu Nauki i Sztuki. Podczas trzech zajęć warsztatowych, uczniowie poznali „Sekrety pachnącego laboratorium”, następnie grupa poznawała metody oznaczania zawartości niezwykle rzadkich pierwiastków w próbkach biologicznych by w końcu obejrzeć pod mikroskopami jak nasz układ odpornościowy radzi sobie z obecnością patogenów niepożądanych w naszym organizmie.
Była to okazja poznać nie tylko samą ofertę, bardzo zresztą bogatą i ciekawą, ale wprost zobaczyć jak kiedyś będzie wyglądała nauka prowadzona w sposób bardzo praktyczny.
Agnieszka Gryczkowska i Norbert Duda
Puszcza Białowieska okiem „medyka”
„Medycy” z klasy 2e w ramach wycieczki do Zamiejscowego Wydziału Leśnego Politechniki Białostockiej w Hajnówce, przekonali się, że Puszcza Białowieska to nie tylko żubry, rezerwat pokazowy dla turystów i „odwieczny” problem kornika drukarza, ale ciekawe i niezwykle ważne źródło substancji pochodzenia naturalnego, które być może już niedługo będą w stanie chronić nas przed niezwykle groźnymi szczepami bakterii opornych na wszystkie znane nam dziś antybiotyki syntetyzowane w laboratoriach biotechnologicznych wielkich koncernów farmaceutycznych. Okazuje się, że bioróżnorodność jaką udało nam się zachować w tym, ostatnim już na niżu europejskim, lesie pierwotnym jest nieprzebranym źródłem substancji o różnorodnym działaniu terapeutycznym, z których udało się wyizolować np. lek cofający rozwój guzów jelita grubego.
Poza tym uczniowie zdobyli umiejętność miareczkowania – niezwykle ważną dla skutecznego zdania matury z chemii (pisze to biolog, słuchając tylko doświadczonego chemika). A także mieli okazję poznać opinię o problemach ochrony Puszczy, przedstawioną przez jednego z najlepszych specjalistów zajmujących się puszczańskimi grzybami.
Norbert Duda